Ağız hijyeni rutininizi geliştirmeye başlamak için bazı basit önerileri öğrenin.
En çok dış etmenlerden dolayı kaybederler. İlk olarak sigara ,nargile veya puro gibi tütün mamullerinin boyayıcı etkisi ile dişler renklerini kalıcı olarak kaybederler. İlk etapta dişlerin üzerinde
lekelenmeler oluşmaktadır. Bu lekelenmeler diş temizliği ile çıkar ama her bir nefeste dişlerin ana renginde de ciddi bir değişiklik olur. Dişler, diş hekimi tarafından temizlense de dişlerin ana renginde zamanla bir renkleşme olur. Çünkü bu duman etkisi, dişin iç tabakalarına kadar ulaşır.
çay, kahve, meyve suları, gazlı içecekler ve renkli alkollü içecekler.Ayrıca aşırı florürlü içme suları
Bu tür içeceklerin ciddi bir boyayıcı etkisi vardır. Bazıları doğal boyalar bazıları ise kimyasal boyalardan oluşur. Standart olarak önce dişin dış yüzeyinde lekelenmeler başlar daha sonra ise iç yüzeylere ilerler. Yine diş temizlikleriyle ancak dış yüzeyler temizlenebilir. Zaman ile dişin ana rengi değişir.
Ağızdan alınan ilaç, pastil veya ağız suları da dişlerin rengini değiştirip sarartabilirler. Özellikle demir ilaçları ve renkli pastiller de bu çok görülür. Uzun süre kullanımlarında kalıcı renk değişiklikleri olabilir. Yukarda belirtilen tüm maddelerde düzenli diş temizlikleri önermekteyiz. Diş temizlikleri düzenli yapılmazsa diş yüzeyindeki lekelenmeler çok hızlı bir şekilde içeriye nufüs ederler.
Dişin yüzeyinde darbe veya ısı farklarına bağlı çatlaklar, dişe dışarıdan gelen herhangi bir darbe dişin yüzeyindeki mine tabakasını çatlatabilir. Ayrıca yeme-içme esnasında bir anda sıcaktan soğuğa ani geçişlerde diş yüzeyinde çatlak oluşabilir. Bu durumlarda zaman içinde dişin rengi değişir ve sararmalar başlar. Yukarıda belirtilen tüm renklenmeler için beyazlatma işlemi yapılabilir. Diş beyazlatma işlemleriyle dişlerin rengi 2-4 ton arasında açılır. Tüm renklenmeler de bu işlem çok fayda sağlar. Beyazlatmada ki hedef dişin iç renklenmesidir. İç renklenme bu sayede çözülür. Diş temizliğinde ki hedef ise dış renklenmedir.
- Ellerinizi yıkayınız.
- Ağzı bol su ile çalkalayınız.
- Kuru diş fırçası üzerine, bezelye-nohut büyüklüğündeki diş macununu yayarak sürünüz.
- Diş fırçasını uygun şekilde başparmağın desteği ile tutunuz.
- Diş fırçasını, üst çene arka dişlerinin yanağa bakan dış yüzeyine, diş ile dişetinin birleştiği yere 45 derece açı ile yerleştiriniz.
- Kısa ve nazik hareketlerle dişetinden dişe doğru,her bir diş üzerinden 8-10 kez geçecek şekilde süpürür gibi bilekten döndürme hareketi ile fırçalayınız.
- Aynı yöntem ile üst çene dişlerinin damağa bakan iç yüzlerini fırçalayınız.
- Üst çene ön dişlerinin arka yüzeylerini, fırçayı dik tutarak fırçalamaya devam ediniz.
- Üst çene çiğneyici yüzeylerini ileri-geri hareketlerle fırçalayınız.
- Diş fırçasını, alt çene arka dişlerinin yanağa bakan dış yüzeyine, diş ile dişetinin birleştiği yere 45 derece açı ile yerleştiriniz.
- Kısa ve nazik hareketlerle dişetinden dişe doğru,her bir diş üzerinden 8-10 kez geçecek şekilde süpürür gibi bilekten döndürme hareketi ile fırçalayınız.
- Aynı yöntem ile alt çene dişlerinin dile bakan iç yüzlerini fırçalayınız.
- Alt çene ön dişlerinin arka yüzeylerini fırçayı dik tutarak fırçalayınız.
- Alt çene çiğneyici yüzeylerini ileri-geri hareketlerle fırçalayınız.
- Dil yüzeyini hafifçe ileri-geri hareketlerle fırçalayınız.
- Ağzı bol su ile çalkalayınız.
- Diş fırçasını yıkayınız ve kuruması için temiz bir kaba, diğer fırçalarla temas etmeyecek şekilde, dik olarak bırakınız.
Doğru Diş Fırçalama Nasıl Olmalıdır?
Doğru diş fırçalama en az iki dakika yani tam 120 saniye sürse de çoğu yetişkin dişlerini bu kadar süre fırçalamaz. En az iki dakika fırçaladığınızdan emin olmanız için zaman tutabilirsiniz. Dişlerinizi doğru bir şekilde fırçalamak için kısa ve nazik hareketlerle fırçalayın, dişeti çizgisine özel önem gösterin ve dişlerin arka kısımlarına, bilhassa dolgu, kuron ve diğer restorasyonların çevresindeki alanlara ulaşmaya dikkat edin. Doğru fırçalama için aşağıdaki maddeleri sırayla uygulayabilirsiniz.- Önce üst dişlerinizin daha sonra da alt dişlerinizin dış yüzeylerini fırçalayın
- Önce üst dişlerinizin daha sonra da alt dişlerinizin iç yüzeylerini
- Bütün dişlerinizin çiğneme yüzeylerini yani üst yüzeylerini temizleyin
- Daha ferah bir nefes için dilinizi de fırçalamayı unutmayın
- Çocuğunuzun ellerini yıkamasına yardımcı olunuz.
- Fırçalamaya başlamadan önce fırça tutuşunu gösteriniz.
- Kuru diş fırçası üzerine, bezelye büyüklüğünde koyduğumuz diş macununu yayarak sürünüz.
- Dişler kapalı pozisyonda iken kısa ve nazik hareketlerle, bir dişe 8-10 defa temas edilerek, sol arka dişlerden başlayarak sağa doğru tüm dişlerin ön yüzeylerini daireler çizerek fırçalamasını sağlayınız.
- Üst dişlerin damağa bakan iç yüzeylerindekırmızıdan beyaza (dişetinden dişe) doğru süpürme hareketini ve üst ön dişlerin iç taraflarında fırçayı dik tutarak dişetinden dişe doğru süpürme hareketini 8-10 defa tekrarlamasını sağlayınız.
- Sağ ve sol üst çenedeki dişlerin çiğneyici ve ısırma yüzeylerini ileri-geri hareketlerle fırçalamasını sağlayınız.
- Alt dişlerin dile bakan iç yüzeylerinde kırmızıdan beyaza (dişetinden dişe) doğru süpürme hareketini ve alt ön dişlerin iç taraflarında fırçayı dik tutarak diş etinden dişe doğru süpürme hareketini 8-10 defa tekrarlamasını sağlayınız.
- Sağ ve sol alt çenedeki dişlerin çiğneyici ve ısırma yüzeylerini ileri-geri hareketlerle fırçalamasını sağlayınız.
- Dil yüzeyini arkadan öne doğru fırçalatın ve ağzı 2-3 kez bol su ile çalkalamasını sağlayınız.
- Diş fırçasını yıkama ve kuruması için temiz bir kaba, diğer fırçalarla temas etmeyecek şekilde, dik olarak bırakılmasını sağlayınız.
ÇOCUĞUNUZA BÜYÜK FIRÇA ALMAYIN
1- Doğru diş fırçası seçmek Doğru diş fırçası seçebilmek, ağız hijyenini korumada en önemli adımdır. Günümüzde marketler rengarenk diş fırçalarıyla dolu ve her marka en güzel özellikleri bir araya getirmeye çalışıyor. Ancak bir yetişkin diş fırçası ile bir çocuk diş fırçasının büyüklüğünde farklılık olduğu için dikkatli olunmalıdır. Bir çocuk, süt dişlerinin boyutu nedeniyle bir yetişkin diş fırçasına sahip olmamalıdır. Yetişkin diş fırçaları asimetrik fırçalar olarak sınıflandırılabilir. Şarjlı diş fırçaları, yeterli basınç ve vuruş ile kullanıldığında iyi çalışır. Bu otomatik fırçaları, uygun temizliği sorunsuz şekilde sağladıkları için kolayca kullanabilirsiniz. Şarjlı otomatik diş fırçaları, aslında özel ihtiyaçları olan ya da sınırlı el becerisi olan insanlar için bir nimettir. Uygun tekniklerle kullanılan manuel fırçalarda ise, esnek boyunlu yumuşak kıllı diş fırçalarına odaklanılmalıdır.HASSASİYETİ AZALTAN MACUN TERCİH EDİN
2- Doğru diş macunu seçimi Diş Hekimi Pertev Kökdemir, doğru diş macunu seçmenin tüyolarını verdi: 1. Ağız hijyeninin etkin şekilde sağlanması için doğru diş macununun doğru şekilde kullanılması gereklidir. 2. Hassasiyet önleyici diş macunları; insanların soğuk, sıcak, asitli veya tatlı bir şeyler yerken yaşadıkları acı veren hassasiyetin azaltılmasına yardımcı olur. 3. Diş beyazlatıcı diş macunları, bir diş hekiminin gözetimi altında kullanılmalı ve duyarlılık gelişirse, florlu diş macunu ile birleştirilmelidir. 4. Herkesin ağız ve diş yapısı farklıdır, insanlar kendi ihtiyaçları doğrultusunda diş macunu seçmelidir. 5. Özellikle çocukların kullanması gereken diş macunu miktarı bezelye büyüklüğünde olmalıdır. Macun fazlalığını yutmamaları için birlikte diş fırçalamak veya dişlerini fırçalarken yanlarında olmak önemlidir.YIPRANMIŞ FIRÇAYI HEMEN ATIN!
3- Doğru teknik: Fırçalarken acele etmemek Diş Hekimi Pertev Kökdemir, en doğru tekniğin acele etmemek ve fırçanın değmediği yer bırakmamak olduğunu söylüyor ve fırçalama tekniklerini anlatıyor: 1. Diş fırçasının diş etlerine 45 derecelik bir açıda tutulması gerekir. Fırçanın kısa dairesel vuruşlarla ileri ve geri hareket ettirilmesiyle fırçalama iki dakika süreyle günde iki kez yapılmalıdır. 2. Dış yüzeyleri, iç yüzeyleri ve dişlerin çiğneme yüzeylerini fırçalayın. 3. Ön dişlerin iç yüzeylerini temizlemek için, fırçayı dikey olarak eğin ve birkaç yukarı ve aşağı vuruş yapın. 4. Diş fırçanızı üç veya dört ayda bir ya da kıllar yıpranmışsa daha erken değiştirin. Yıpranmış bir diş fırçası dişlerinizi temizlemekten ziyade zarar vermeye başlar. 5. Diş fırçasını mümkünse dik bir konumda saklayın ve tekrar kullanana kadar havayla kurumasını bekleyin. Ancak klozetten de uzak tutmayı unutmayın!“Her doğumda bir diş kaybedilir” düşüncesi doğru mu?
“Hamilelik sırasında bebeğin kendisi için gerekli olan kalsiyumu annenin dişlerinden alarak annesinin dişlerinin çabuk çürümesine yol açtığı, bu nedenle hamile annelerin diş kaybına uğradığı ” düşüncesi tamamen yanlıştır. Hamilelik sırasında annenin dişlerinden kalsiyum kaybı olduğuna dair herhangi bir bilimsel kanıt yoktur. Bu dönemde bebeğin ve annenin kemiklerinin sağlıklı olabilmesi için annenin günlük 1200-1500 mg kalsiyuma gereksinimi vardır. Hamilelik döneminde kadın süt ve süt ürünleri ile yeşil yapraklı sebzeler gibi kalsiyum dan zengin gıdalar alarak kalsiyum gereksinimini karşılamalıdır. Eğer gıdalarla yeterli kalsiyum sağlanamazsa bebeğin gelişimi için gerekli olan miktar annenin kemiklerinden karşılanır. Dişlerden kalsiyum çözünmesi olmaz. Eğer iyi bir beslenme ile beraber yeterli ağız diş bakımı yapılırsa hamilelik döneminde normal dönemden farklı bir diş sorunu ile karşılaşılmaz. Hamilelik sırasında beslenme hem annenin hem de bebeğin genel sağlığı ve ağız diş sağlığı için oldukça önemlidir. Hamilelikte bebeğin diş gelişimi 5. ve 6. haftalarda başlar.Ağız ve diş sağlığı açısından tüm hamilelik döneminde:
- A,C,D vitaminleri ile fosfor ve kalsiyumdan zengin temel yiyecekler alan meyvalar ve sebzeler, tahıl , süt ve mandıra ürünleri ile ile , et , balık ve yumurta dengeli olarak alınmalıdır.
- Şeker mümkün olduğu kadar alınmamalı (özellikle yemek aralarında).
- Kurutulmuş meyve ve karemel gibi yapışkan şekerli yiyeceklerden kaçınılmalıdır.
Hamilelik sırasında diş tedavisi yapılabilir mi?
- Hamileliğin ilk üç ayında bebeğin organ gelişim evresi olan ilk üç ayda etkili dental tedaviden kaçınılmalıdır.
- Tedaviler ikinci üç aya ertelenmelidir.
- Diş ya da diş eti iltihabı gibi acil durumlarda, var olan enfeksiyonun bebeğin gelişimini dental tedavinin olumsuzluklarından daha fazla etkileyebileceği düşüncesi ön plana alınmalı ve bir
- jinekoloğun önerileri doğrultusunda dental tedavi yapılmalıdır.
- Son üç ayda tedavi için gerekli olan pozisyonları rahat alalaması ve koltukta uzun süre oturamaması nedeni ile diş tedavisi yaparken anne rahatsız olabilmektedir.
Hamilelik sırasında ekstra bir ağız diş bakımı gereklimidir?
- Günlük ağız ve diş bakımım kesintiye uğratılmamalıdır.
- Hamilelik öncesi tam bir ağız muayenesinden geçerek optimal ağız hijyenine kavuşmalı ve bunu sürdürme alışkanlığını kazanmalıdır.
- Çünkü plak birikimi, ve diş eti hastalıkları ile hamilelik sırasında oluşan hormonal değişiklikler arasında direkt ilişki vardır.
- Hamilelik sırasında oluşan hormon artışı ağız mukozasını dış etkenlere karşı özellikle bakteri plaklarına karşı daha hassa yapar.
- Günde en az iki kez diş fırçası ve diş ipi kullanarak etkili diş bakımı yapılarak plak birikimine engel olunmalıdır.
- Ağız gargaraları ya da ılık tuzlu su ile gargara yapılmalıdır. Özellikle ılık tuzlu su diş etlerini rahatlatır ve dişeti hassasiyetini azaltır.
Hamilelikte dental anestezi yapılabilir mi? Diş rontgeni çekilebilir mi?
- Hamilelik esnasında birçok ilacın kullanılmaması ya da kontrollü kullanılması önerilmesine karşın, dental tedavilerde kullanılan lokal anesteziklerin herhangi bir yan etkisi rapor edilmemiştir.
- Lokal anestezi kullanılmasında üretici firmanın önerileri doğrultusunda hareket edilmelidir.
- Herhangi bir uyarı yoksa lokal anestezik kullanmada bir sakınca yoktur.
- Anestezi altında yapılan tedavide hasta ağrı duymayacak ve daha az stres yaşayacaktır.
- Diş çekimi yada herhangi bir müdahale için gebelik sırasında lokal anesteziklerin kullanılmasında üretici firmanın önerileri doğrultusunda hareket edilmelidir. Herhangi bir uyarı yoksa kullanmada bir sakınca yoktur.
- Antibiyotik kullanımı özellikle Penisilin ve türevleri (amoxicilline vs. ) kullanımını bebek için herhangi bir sakıncası yoktur.
- Tetrasiklin gurubu antibiyotikler alınmamalıdır. Tetrasiklin gebelik sırasında alınırsa bebeğin dişlerinde “tetrasiklin renklenmeleri” dediğimiz renklenmeler oluşur.
- Ağrı kesici kullanmada dikkat edilmeli ve kesinlikle üretici firmanın önerilerine uyulmalıdır.
- Diş hekimliğinde kullanılan röntgen makinalarında radyasyon çok düşük seviyede olmasına rağmen hamilelerde röntgen çekiminden kaçınılmalıdır.
- Zorunluluk yoksa bu işlem doğum sonrasına ertelenmelidir.
- Eğer acil bir tedavi için kesinlikle röntgen filmi çekilmesi gerekiyorsa :
- Anneye özel koruyucu önlük giydirilmeli, hızlı film kullanarak ve düşük doz uygulaması yapılmalıdır.